9 IX 1920. – Pismem L: 24 donoszę Inspektorowi szkolnemu o zaczęciu w dniu dzisiejszym nauki. Wcześniej zacząć nie mogłem, gdyż z końcem czerwca zachorowałem na czerwonkę. Lokal szkolny na rok szkolny 1920 - 21 wynajęty już u innego gospodarza mianowicie u Leona Wójcickiego w Chrustach, a także mieszkanie. Mieszkam z żoną także u L. Wójcickiego w komorze przyległej do klasy. Ciasno, pieca nie ma, lecz przez drzwi do klasy, o tyle wygodniej. Na zimę wstawi się piecyk żelazny, tymczasem gotuje się na piecu w klasie. I w tym roku jest jednoklasówka: szkoła druga w Zagnańsku tymczasem nie czynna: p. Zofia Kapisówna przeniosła się do Bodzentyna, a nowego nauczyciela nie ma. Za to do mojej szkoły garną się stamtąd dzieci (ze Ścięgien). Na I – ym oddziale mam zapisanych 39, II – 28, III – 50, IV – 15 – razem 132. Przed południem oddziały III, I, IV mają naukę na przemian cichą lub głośną, tak samo po południu oddziały I i II. Liczba dzieci zapisanych obecnie zmieni się do końca roku szkolnego, gdyż niektóre zgłoszą się dopiero po skończonych zbiorach jesiennych. O przymusie szkolnym nie ma co mówić nawet.

7. XI. 1920 szkoła posiada 21 ławek, 2 tablice (jedna z nich podwójna do przesuwania), 1 globus, 23 obrazów poglądowych z przyrody, 1 mapę, 1 liczydło, 1 termometr. Izba w jakiej się uczy, niska, ciemna, wiele dzieci zepsuje sobie wzrok.

Prowadzę Kursa wieczorowe – uczęszcza 31 osób. Nauka trwa od 7 – 10 wieczorem.

W styczniu 1921 otwarto szkołę w Kaniowie. Nauczyciel zamianowany tam nazywał się Dąbek Feliks z Radomia. W związku z otwarciem tej szkoły wysłałem z mojej szkoły 6 dzieci z Kaniowa, do tutejszej szkoły uczęszczających.

W lutym 1921 otwarto także szkołę w Zagnańsku Poduchownym czyli w Zachełmiu. Nauczycielem tam został zamianowany Władysław Stanuch (nazwisk nieczytelne, przyp.) z Nowego Sącza. 8 dzieci, dotychczas do tutejszej szkoły uczęszczających wysłałem do Zachełmia, jako tam zamieszkałych.

(…)

Dnia 15 marca 1921 przesłałem Inspektorowi Szkolnemu w Kielcach(…) wykaz frekwencji dzieci z dnia 1. XII. 1920. Przedstawia się następująco:

W oddziale I. 17 chłopców – 16 dziewcząt.

                   II. 15 chłopców – 11 dziewcząt

                   III. 22. chłopców – 14 dziewcząt

                   IV. 11 chłopców – 3 dziewczyny.

Razem 65 chłopców – 44 dziewcząt. Wszystkie dzieci wyznania rzymsko – katolickiego. Dzieci innych wyznań nie ma w tutejszej szkole.

Od 11 maja 1921 oddziały I i II, które dotychczas uczęszczały w godzinach popołudniowych, uczęszczają z rana (nauka zaczyna się o godz. 8), a oddziały III i IV uczęszczają później – nauka dla nich trwa od godz. 11 przed południem do 3 – ciej po południu. Zarządzenie to ma na celu ułatwienie starszym dzieci z III i IV oddziału pasanie bydła. (…)

W tym czasie członkami Opieki szkolnej miejscowej w Zagnańsku I. byli: Leon Wójcicki, gospodarz z Chrustów jako przewodniczący, Szymon Garecki, gospodarz z Ścięgien, Jan Korus, gospodarz z Jaworza i Władysław Boszczyk nauczyciel. Opieka ta 2 maja 1920 r. zawarła kontrakt na mieszkanie dla nauczyciela z gospodarzem Mateuszem Wiechem z Chrustów za 900 marek za cały rok szkolny 1920 – 1921. Mateusz Wiech jednak później mieszkania dla nauczyciela odstąpić nie chciał, gdyż letnicy więcej mu płacili. Podkreślić należy, że gospodarz sam był przedtem przewodniczącym Opieki szkolnej tutejszej. Sprawy tej nauczyciel dla świętego spokoju do sądu nie oddał a mieszkanie wynajął u gospodarza Adama Wójcickiego w Chrustach. Lokal szkolny mieścił się w roku szkolnym 1920 – 1921 w mieszkaniu gospodarza Leona Wójcickiego; zapłacono mu 1000 marek za wymieniony czas.(…)

 

6 VII 1921 r. – Rok szkolny 1920 – 1921 zakończyłem dnia 28 czerwca. Dzieci z sześciu szkół parafii tutejszej, tzn. z I i II z Zagnańska, Bartkowa, Kaniowa, Zachełmia i Kajetanowa przyszły parami do kościoła. Po mszy św. przemówił od ołtarza tutejszy ks. dziekan Paweł Steciński. Po zakończeniu nabożeństwa dzieci szkoły mojej udały się do swojego lokalu szkolnego, gdzie nastąpiły popisy, deklamacje i śpiewy jedno – i dwugłosowe. Uczniowie IV oddziału kończące szkołę otrzymały świadectwa. Na odśpiewaniu „Roty” zakończyła się ta uroczystość. Rodziców dzieci nie było.

 

Życie wewnętrzne szkoły.

 

Nauczyciel założył na oddz. III i IV gminę, sąd rozjemczy, sklepik szkolny prowadzony przez dzieci pod kierownictwem nauczyciela. Z zysków sklepiku, uchwałą gminiaków III i IV oddz. zakupiono 135 książek do biblioteczki szkolnej, w łącznej wartości 2500 marek. Biblioteczka uruchomiona została od 1 listopada 1920.

Z początkiem roku szkolnego zapisanych dzieci było 132, następnie liczba wzrosła do 147. Z końcem roku szkolnego zapisanych było tylko 111, a to z powodu, że odesłano dzieci do nowopowstałych szkół w Kajetanowie i Zachełmiu.

Frekwencja w jesieni była o wiele lepsza niż w roku poprzednim, a po wykopaniu ziemniaków i skończeniu pasania polepszyła się jeszcze bardziej.

(…) Po ogłoszeniu przymusu szkolnego wszyscy rodzice dzieci posyłali, z wyjątkiem takich naturalnie, którzy nie bardzo w ten przymus wierzyli.

 

Sprawozdanie z kulturalno – oświatowej pracy.

 

Od 15 października do 1 marca przeprowadziłem Kursa wieczorowe dla analfabetów. Nauka trwała każdodziennie od 7 do 10 – tej wieczorem. Uczęszczało razem 31 osób. Prowadziłem w dalszym ciągu bibliotekę dla dorosłych, z której korzystało przez cały rok 17 osób. Jak wspomniano już, została utworzona biblioteka szkolna dla dzieci szkolnych, która obecnie liczy już 120 numerów, a książeczek – 135.

3 maja odbyła się w szkole uroczystość konstytucji dla dzieci i ich rodziców.

Kółko amatorskie pod moim kierownictwem urządziło przedstawienie dwa razy w czerwcu. Czysty dochód przeznaczony został na bibliotekę szkolną. (…)

 

 

Kierownik szkoły

Boszczyk Władysław